Francuski predsjednik Emmanuel Macron upozorio je da se Evropska unija suočava s egzistencijalnom prijetnjom i da u naredne dvije do tri godine rizikuje gubitak svoje konkurentnosti u odnosu na najmoćnije svjetske nacije.

Na panel diskusiji tokom konferencije u Berlinu, održanoj 2. oktobra, Macron je izjavio da EU mora sprovesti reforme svog regulatornog okvira, pojačati investicije i riješiti problem visokih socijalnih troškova.

"EU bi mogla umrijeti," rekao je Macron. "Nalazimo se na ivici veoma važnog trenutka. Previše reguliramo i premalo ulažemo. Ako u naredne dvije do tri godine nastavimo s klasičnom agendom, bit ćemo izbačeni s tržišta."

Govoreći o regulatornom okviru Unije, naglasio je da je potrebna "šok pojednostavljivanja" kako bi EU bila konkurentnija i zadržala svoje mjesto u svijetu s više polova moći.

Prema Macronu, EU je stvorila previše složen i previše rigidan regulatorni okvir koji guši inovacije i sputava rast, posebno u sektorima umjetne inteligencije i odbrane.

Također je istakao da je ekonomski model EU već zastario i da je potrebna njegova revizija, dodajući da više ne mogu ovisiti o Sjedinjenim Američkim Državama za zadovoljenje svojih odbrambenih potreba.

Pored toga, Macron je ukazao na to kako je opsežan socijalni sistem Unije stvorio neodrživ financijski teret. Prema podacima Eurostata, vlade EU su u 2022. godini potrošile oko 3,4 biliona dolara, ili 19,5 posto bruto domaćeg proizvoda (BDP), na razne socijalne programe, s najvećim dijelom namijenjenim penzijama, naknadama za nezaposlene i drugim socijalnim transferima. Također, 78 posto građana EU smatra da bi javna potrošnja na ključne socijalne politike trebala rasti, pri čemu polovina podržava povećanje poreza kako bi se to ostvarilo.

"Nije održivo s modelom koji trenutno imamo," rekao je Macron.

Za poređenje, Sjedinjene Američke Države su u 2023. godini potrošile oko 3,5 biliona dolara na socijalne programe, što iznosi između 14 i 15 posto BDP-a, prema Centru za budžetske i političke prioritete.

Draghi poziva na brze odluke i bolje koordinisane politike

Macronovo upozorenje odražava i nedavni izvještaj bivšeg predsjednika Evropske centralne banke, Maria Draghija, koji je opisao trenutnu ekonomsku strategiju EU kao **"egzistencijalni izazov."**

Evropska komisija je prije godinu dana zatražila od bivšeg italijanskog premijera da sastavi izvještaj o tome kako bi EU trebala održati svoju konkurentnost u zelenoj i digitalizovanoj ekonomiji, u vrijeme sve većih globalnih tenzija.

Prema gotovo 400 stranica dugom izvještaju, EU treba mnogo bolje koordinisanu industrijsku politiku, brže donošenje odluka i masovne investicije ako želi pratiti svoje rivale.

"Situacija je zaista zabrinjavajuća," rekao je Draghi na konferenciji za novinare u Briselu. "Rast u Evropi se usporava već duže vrijeme, ali smo to ignorirali... Sada to više ne možemo ignorisati. Uslovi su se promijenili."

Draghi je u izvještaju naveo da je Uniji potrebno između 750 i 800 milijardi eura godišnje za investicije, što iznosi oko pet posto BDP-a. Ova brojka je znatno veća čak i od jednog do dva posto BDP-a, koliko je iznosio Marshallov plan za obnovu Evrope nakon Drugog svjetskog rata.